Jak czytać skład kosmetyków?

Etykiety na kosmetykach to nasza prywatna Enigma, której nie rozszyfrujemy bez odpowiedniego klucza. Podpowiadamy, jak czytać skład kosmetyków.

Głowimy się, ilekroć przychodzi nam kupić nowy produkt. Co kryje się za łacińskimi nazwami, jak działają tajemnicze składniki i czy któryś z nich Ci nie zaszkodzi - to pytania, nad którymi zastanawiamy się przed sklepową półką. Sięgamy do słowników i pytamy chemików - jak czytać skład kosmetyków ze zrozumieniem.

Normy INCI

Etykiety konstruowane są zgodnie z normą INCI określającą nazewnictwo kosmetyków. Według niej stosujemy jednolity system oznaczeń i rozwiązań formalnych. Składniki szeregowane są od tych z największym udziałem do tych nieprzekraczających 1%: kolejność jest ważną wskazówką, w szczególności gdy chodzi o weryfikowanie informacji producenta (np. zapewnień o wysokiej zawartości olejów naturalnych).

Jak skutecznie czytać skład kosmetyków?

Najprostszą drogą czytania etykiet jest sprawdzanie, czy składzie znajdują się substancje niepożądane. To one powinny wzbudzić Twoje wątpliwości. Kolejnym etapem jest weryfikowanie zawartości dobrych składników pochodzenia naturalnego (czy są obecne i w jakiej ilości - tu wskazówką będzie pozycja w składzie).

Składniki niepożądane w składzie kosmetyków

Należy pamiętać, że skutki niepożądane są jedynie prawdopodobne, a nie pewne. Nie u wszystkich osób będą występować.

PARABENY

To syntetyczne konserwanty. Mogą podrażniać i uczulać. Istnieje podejrzenie, że negatywnie wpływają na system hormonalny mężczyzn i mogą uszkadzać płód.

Oznaczenie: Methylparaben, Ethylparaben, propylparaben, bythylparaben, izobuthylparaben, benzylparaben, isopropylparaben, butylparaben

OLEJE MINERALNE

Oleje uzyskiwane przemysłowo z destylacji ropy naftowej. Należą do nich głównie parafina (najczęściej spotykana) i inne ropopochodne (m.in. wazelina, cerezyna, isopropane, isobutane). Oleje mineralne mogą zatykać pory, powodując gromadzenie się zanieczyszczeń i osłabienie wymiany gazowej skóry. Co więcej, organizm nie jest w stanie wydalić ich samoczynnie, w związku z czym odkładają się w naszych organach.

Oznaczenie: Paraffinum Liquidum, Paraffin, Synthetic Wax, Isoparaffin, Paraffin Oil, Isobutane, Isopropane, Ceresin, Petrolatum, Vaselinum, Mineral Oil

LANOLINA

Wosk uzyskiwany owczego runa (sebum owcy odkładające się na włóknach). Może wywoływać reakcje alergiczne, podrażniać oraz wywoływać atopowe zapalenie skóry.

Oznaczenie: Lanolin

OLEJE SILIKONOWE

Silikony to bardzo trwałe polimery. Nasz organizm nie radzi sobie z ich rozkładaniem, przez co odkładają się. Tworzą gładką powłokę, stwarzając wrażenie idealnej struktury wierzchniej. Dlatego są częstym składnikiem odżywek do włosów, szamponów oraz kosmetyków do skóry (w tym twarzy). Zapychają pory i oblepiają łuski włosów uniemożliwiając im pełną regenerację, oddychanie czy prawidłowe oczyszczenie (stąd zapychające się pory i problemy z farbowaniem włosów).

Oznaczenie: dimethicone 350, …siloxane, …silanol, methyl silicone

SLS I SLES

Za skrótowcami kryją się detergenty odpowiedzialne za pienienie się kosmetyków myjących. Mogą wywoływać silne reakcje alergiczne i podrażnienie skóry.

Oznaczenia: SLS, SLES, Sodium Lauryl Sulfate, Sodium Laureth Sulfate

GLIKOLE POLIETYLENOWE I POLIPROPYLENOWE - PEG, PPG

Substancje wykorzystywane są jako emulgatory, rozpuszczalniki oraz środki poprawiające lepkość kosmetyku. Do ich produkcji wykorzystywany jest gaz Ethylenoxid, podejrzewany o swoje właściwości rakotwórcze. Działanie PEG i PPG jest silniejsze, gdy dochodzi do reakcji między glikolami a substancjami zapachowymi.

Wskazówka: rozpoznasz je po przedrostku PEG/PPG oraz końcówce -eth.

Oznaczenia: Acrylates/Steareth-20 Methacrylate Copolymer, Aluminium Chlorochydrate, Aluminium Chlorochydrex, Ammonium Laureth Sulfate, Ceteareth, Ceteth-1, -20, Disodium Laureth Sulfosuccinate, Glycereth-7, Glycereth-7 Benzoate, Glycereth-5 Lactate itp.., Laureth-2, -3, -4, -7, itp., Lauryl Methyl Gluceth-10 Hydroxypropyldimonium Chloride, Magnesium Laureth Sulfate, Magnesium Laureth-8 Sulfate, Magnesium Oleth Sulfate, Methyl Gluceth-10 i -20, Myreth-4, Myreth-3 Myristate, Oleth-4, Oleth-3 Phosphate, Poloxamer 124, 184, 188, 407, Poloxamine, Sodium Myreth Sulfate, Steareth-2, -21 i inne liczby, Trideceth-12 i inne liczby, Triceteareth-4 Phosphate, Trilaureth-4 Phosphate

GLIKOLE PROPYLENOWE

Podobnie jak PEG i PPG używane są jako rozpuszczalnik. Mają silne działanie podrażniające, które prowadzi do wysuszania naskórka, a w skrajnych przypadkach do ostrych reakcji zapalnych gruczołów łojowych, gałki ocznej (gdy kosmetyk przedostanie się do oczu) oraz podrażnienia układu oddechowego (kosmetyki w aerozolach itp.).

Oznaczenia: Propylene Glycol, PG, Xylene Glycol

SYNTETYCZNE AROMATY

Substancje i kompozycje zapachowe uzyskiwane w warunkach laboratoryjnych. Mogą uszkadzać organy i gruczoły odpowiedzialne za oczyszczanie organizmu. Według badań działają w bardzo podobny sposób do hormonów.

Oznaczenia: Tonalide, AHTN, Galaxolide, HHCB

BARWNIKI SYNTETYCZNE

Obecnie Unia Europejska wycofała z użycia najgroźniejsze barwniki syntetyczne, których szkodliwe i drażniące działanie zostało potwierdzone.

Oznaczenie ogólne barwników: CI+numer

CHEMICZNE FILTRY UV

Oczywiście powinnaś stosować kosmetyki z filtrami UV, jednak musisz wiedzieć, że niektóre z nich, w trakcie rozkładu substancji, mogą powodować alergie i podrażniać.

KARBOMERY

Ta grupa wywołuje reakcje podobne do pokrzywki, a więc świąd, pieczenie, zaczerwienienie. Po przedostaniu się do oka często prowadzi do zapalenia spojówek i łzawienia.

Oznaczenia: Carbomer 934, 940, 941, 960, 961

FORMALDEHYDY

To trujący gaz uwalniany przez formalinę. Silnie podrażnia i alergizuje.

Oznaczenia: Benzylhemiformal, 5-Bromo-5-nitro-1,3-dioxane = Bronidox, Diazolidinyl Urea, Imidazolidinyl Urea, Quanternium-15, DMDM Hydantoin, Methenamine, Glutaral, Hexetidine, Iodopropynyl Butylcarbamate