Data publikacji:

Fluorek wapnia – do czego służy? Jak stosować?

Fluorek wapnia to ceniony nieorganiczny związek chemiczny, który ma szerokie zastosowania, choć najpopularniejsze to wykorzystanie w paście do zębów. Czym charakteryzuje się fluorek wapnia, jakie ma właściwości i czy może być szkodliwy? 
fluorek wapnia

Co to jest fluorek wapnia? 

Fluorek wapnia (Calcium Fluoride, wzór sumaryczny: CaF2) naturalnie występuje jako fluoryt, czyli minerał z gromady halogenków. Pierwiastek fluor ma formę gazu o zielono-żółtym zabarwieniu, natomiast fluorek wapnia jest ciałem stałym o białym kolorze. Jest to silnie aktywny związek chemiczny, który nie posiada charakterystycznego zapachu. Fluorek wapnia ulega dysocjacji na kationy wapnia i aniony fluoru. 

Fluorek wapnia – właściwości 

Fluorek wapnia ma właściwości, które powodują, że jest wykorzystywany przede wszystkim w produktach do higieny jamy ustnej. Związek ten pozytywnie wpływa na szkliwo zębów, wzmacniając je, zapobiega powstawaniu stanów zapalnych i gromadzenia się osadu na zębach. Zapobiega też powstawaniu próchnicy, która jest zmiękczaniem szkliwa przez kwasy. 
Odpowiednia ilość fluorku wapnia w organizmie może pomagać zapobiegać zaburzeniom prawidłowej pracy tkanki łącznej, kości i stawów. Związek ten stosowany jest jako lek przez homeopatów praktykujących medycynę niekonwencjonalną. 
Ocenia się, że fluorek wapnia wykazuje pozytywne oddziaływanie na choroby skóry (szczególnie w walce z popękaną skórą), problemy z krążeniem, paradontozę, stwardniałe węzły chłonne czy choroby ścięgien i więzadeł.

Fluorek wapnia – zastosowanie 

Fluorek wapnia ma zastosowanie głównie w produktach do dbania o zdrowie zębów, szkliwa i jamy ustnej. Są to przede wszystkim: 
  • pasty do zębów dla dorosłych oraz dla dzieci; 
  • płyny do płukania jamy ustnej; 
  • żele oraz inne środki wzmacniające szkliwo i pomagające zapobiegać powstawaniu próchnicy. 
  • Fluorek wapnia zastosowanie znajduje także szerzej w stomatologii i medycynie estetycznej. Jako związek fluoru, podobnie jak fluorek sodu, nie tylko wzmacnia szkliwo, ale też chroni jamę ustną przed działaniem kwasów. Fluorek wapnia można znaleźć w wielu suplementach diety, które mają za zadanie wzmacniać funkcjonowanie wszystkich organów w ciele, w szczególności mięśni oraz kości. Produkty zawierające fluorek wapnia wykorzystywane są w kuracjach stymulujących układ odpornościowy. Pozytywnie wpływają też na jakość gospodarki wodno-elektrolitowej całego organizmu.
    Związek fluorku wapnia wykorzystywany jest również w laboratoriach chemicznych jako odczynnik oraz w przemyśle, poprzez produkcję fluorowodoru, który stosuje się na przykład do wytwarzania drożdży czy w procesie trawienia (matowienia) szkła. 
    Jako surowiec fluorek wapnia zastosowanie znajduje w produkcji kosmetyków, powłok antyrefleksyjnych, filtrów i szkieł optycznych czy też nawozów azotowo-wapniowych, wykorzystywanych w rolnictwie. Jako ciekawostkę można również dodać, że związki fluoru stosowane są w produkcji wielu środków zwalczających różnego rodzaju insekty. 

    Czy fluorek wapnia jest szkodliwy?  

    Fluorek wapnia jest uznanym, bezpiecznym do stosowania w kosmetykach (w tym w pastach do zębów czy w płynach do płukania jamy ustnej) związkiem chemicznym. Stosowanie go w tego typu produktach ma jednak ścisłe uregulowania, do których należą poniższe wytyczne: 
  • maksymalne stężenie fluorku wapnia w produktach do jamy ustnej wynosi 0,15% w przeliczeniu na czysty fluor; 
  • fluorek wapnia oraz inne składniki aktywne w danym produkcie w stężeniu maksymalnym fluoru nie mogą przekroczyć 0,15%; 
  • na opakowaniu bądź etykiecie produktu powinna znaleźć się informacja, że zawiera on fluorek wapnia; 
  • na opakowaniu powinna również znaleźć się informacja dotycząca zaleceń podczas stosowania produktu u dzieci (poniżej i powyżej 6 lat), o ile jest to wskazane. 
  • Co do zasady, fluorek wapnia nie jest szkodliwy, jednak może powodować niepożądane objawy układu oddechowego czy pokarmowego, jeśli jest niewłaściwie stosowany. Przykładowo, wdychanie pyłów fluorku wapnia w warunkach laboratoryjnych może doprowadzić do poparzeń organów wewnętrznych, a w skrajnych przypadkach nawet do obrzęku płuc. Spożycie kryształu fluorku wapnia w dużych ilościach może natomiast spowodować zatrucie, objawiające się pod postacią bólu brzucha, biegunki czy mrowienia kończyn. Stosowanie tego związku w nadmiarze może doprowadzić do jego kumulowania się w kościach, co powoduje ich większą łamliwość oraz podnosi ryzyko wystąpienia osteoporozy w podeszłym wieku. Należy unikać kontaktu fluorku wapnia w czystej formie ze śluzówką oka, ponieważ wywołuje to poparzenia i zaczerwienienie. 
    Nie warto się jednak obawiać tego związku, ponieważ przyjmowanie fluorku wapnia pod różnymi postaciami zgodnie z zaleceniami producentów i w odpowiednich dawkach jest bezpieczne i nie powinno wywoływać żadnych niepokojących objawów. 

    Fluorek wapnia – cena 

    W zależności od rodzaju produktu z fluorkiem wapnia, ceny mogą być bardzo różne. Pasty do zębów zawierające fluor kosztują od kilku do kilkunastu, a czasem do kilkudziesięciu złotych. Nieco droższe są zazwyczaj płyny do płukania jamy ustnej, choć ostateczna cena zależy oczywiście od producenta oraz rozmiaru produktu. 
    Suplementy diety zawierające związki fluoru kosztują, w zależności od producenta, pozostałych składników produktu, ilości w opakowaniu czy stężenia, od kilkunastu do nawet kilkuset złotych. 
    Zdjęcie: Envato Elements
    Autor: Rita Turbiarz