Data modyfikacji:

Plamy soczewicowate: jak wyglądają i skąd się biorą?

Plama soczewicowata (z łac. lentigo) to nabyta lub wrodzona zmiana skórna przypominająca pieprzyk. Zmiany te występują najczęściej na plecach lub klatce piersiowej, jednak mogą pojawić się również na twarzy i kończynach. Sprawdź, jak rozpoznać plamę soczewicowatą oraz czy wymaga ona zbadania przez dermatologa.
plamy soczewicowate
Plamy soczewicowate

Plama soczewicowata: czym jest?

Plama soczewicowata to zmiana skórna powstała na skutek miejscowego nagromadzenia melanocytów. Przyjmuje kolor od jasnobrązowego do brunatnego i może osiągać do 1 cm średnicy. Zwykle nie jest wypukła i przypomina wyglądem większy pieg.
Plamy soczewicowate rzadko występują pojedynczo – zwykle w jednej okolicy pojawia się ich co najmniej kilka. Od piegów i innych zmian barwnikowych można odróżnić je po tym, że nie ciemnieją wskutek ekspozycji na promieniowanie UV.
Te zmiany skórne najczęściej pojawiają się w miejscach eksponowanych na działanie światła słonecznego: na twarzy, szyi, dekolcie oraz dłoniach. Osoby często zażywające kąpieli słonecznych mogą zauważyć je także na innych partiach ciała, w szczególności na plecach.

Skąd biorą się plamy soczewicowate?

Plama lentigo może być zarówno wrodzona, jak i nabyta. W pierwszym przypadku czynnikiem jej powstania jest genetyka: zmiany soczewicowate mogą mieć formę znamion, które dziedziczymy po rodzicach.
Drugi rodzaj, plamy soczewicowate nabyte, powstaje wskutek ekspozycji skóry na promieniowanie UV lub starzenia się organizmu.
  • Plamy soczewicowate posłoneczne pojawiają się, gdy skóra jest intensywnie wystawiania na działanie słońca. Wówczas dochodzi do naturalnego mechanizmu obronnego, jakim jest produkcja barwnika – melaniny. Miejscowe nagromadzenie jej doprowadza do ciemniejszych przebarwień.
  • Plamy soczewicowate starcze powstają wraz ze starzeniem się organizmu i mają nieodwracalny charakter. U osób w wieku podeszłym można zauważyć je m.in. na dłoniach czy twarzy.

Kto jest podatny na plamy soczewicowate?

Plamy lentigo dotyczą przede wszystkim osób z jasną karnacją. Osoby z cerami śniadymi doświadczają ich zdecydowanie rzadziej, ze względu na wyższy poziom melaniny w skórze. Ryzyko powstawania plam soczewicowatych rośnie wraz z wiekiem.

Czy plama soczewicowata może być złośliwa?

Łagodna plama soczewicowata jest płaska, ma do 1 cm średnicy i równe brzegi. Może mieć kolor od jasnobrązowego do brunatnego. Jeśli plama lentigo odbiega od tego opisu, warto skonsultować ją z dermatologiem.
Dowiedziono, że istnieje odmiana plam lentigo, które wykazują potencjał transformacji w czerniaka skóry. Tego typu plamy soczewicowate wyróżniają się ciemniejszym zabarwieniem, nierówną powierzchnią oraz poszarpanymi krawędziami. Wzmożoną czujność powinna wywołać także zmiana, która piecze, swędzi bądź krwawi.
Jeśli zauważysz u siebie podobną zmianę skórną, jak najszybciej skonsultuj się z dermatologiem. Proste i bezbolesne badanie – dermatoskopia – wykaże, czy zmiana zdradza symptomy złośliwości.

Czy plam soczewicowatych można się pozbyć?

Plamy lentigo mogą stanowić poważny problem estetyczny, zwłaszcza jeśli występują w dużych skupiskach. W jaki sposób można zmniejszyć ich widoczność?
  • Plamy soczewicowate powstałe na słońcu często znikają samoistnie, zupełnie tak jak opalenizna. Wystarczy ochrona skóry przed promieniowaniem UV za pomocą kremu z filtrem po to, by przebarwienia się nie utrwalały.
  • Jeśli zmiana jest utrwalona lub ma charakter wrodzony, jedynym wyjściem okażą się zabiegi profesjonalne. Rozjaśnianie plam soczewicowatych można przeprowadzić poprzez peelingi chemiczne, laseroterapię, jak również stosowanie preparatów zawierających retinoidy. Na przebarwienia pomagają także krioterapia oraz mikrodermabrazja.

Jak usunąć plamy lentigo domowymi metodami?

Jasne i drobne plamy soczewicowate można zwalczyć w warunkach domowych. W tym celu należy wykorzystać naturalne metody rozjaśniania skóry. Należą do nich:
  • przecieranie skóry sokiem z cytryny,
  • przemywanie plam wodą utlenioną,
  • stosowanie serów i kremów z zawartością witaminy C.
Pamiętaj, że raz rozjaśnione plamy lentigo mogą szybko wrócić. O wiele łatwiejsze niż ich usuwanie jest zapobieganie: wystarczy, że będziesz pamiętać o stosowaniu kremu z wysokim filtrem SPF. Stosuj go nie tylko podczas wyjścia na plażę, a uchronisz skórę przed pojawieniem się nieestetycznych plam i oparzeń oraz zmniejszysz ryzyko czerniaka.

Plamy soczewicowate w przebiegu chorób

Warto wiedzieć, że plamy lentigo w niektórych przypadkach mogą wynikać z chorób ogólnoustrojowych. Zmiany skórne są charakterystyczne dla zespołu Peutz-Jeghersa lub zespołu Carneya. Jeśli oprócz plam soczewicowatych występują u ciebie niepokojące objawy, skonsultuj się z lekarzem i wykonaj podstawowe badania krwi.

Pamiętaj o badaniach dermatologicznych

Skóra to największy organ ludzkiego ciała: to bardzo ważne, aby poddawać ją corocznej kontroli u dermatologa. Pamiętaj, aby co najmniej raz na 12 miesięcy stawić się u lekarza w celu wykonania dermatoskopii. To szybkie badanie pozwala wykryć podejrzane zmiany skórne i zareagować, zanim przeistoczą się w nowotwory.
Regularną dermatoskopię powinny wykonywać zwłaszcza te osoby, które posiadają sporo zmian barwnikowych oraz plam soczewicowatych.

Plamy soczewicowate: podsumowanie

W większości przypadków plamy soczewicowate są zmianami niegroźnymi, związanymi z ekspozycją skóry na działanie słońca lub starzeniem się organizmu. Stanowią głównie problem estetyczny – jeśli chcesz ich uniknąć, pamiętaj o ochronie skóry przed promieniami UV.
Zdjęcie: Envato Elements

Polecamy:

wcierki na porost wlosow czy dzialaja

Czy wcierki na porost włosów działają?

2024-04-15
retinoidy

Retinoidy – co musisz wiedzieć przed ich stosowaniem?

2024-04-11
najlepszy krem BB

Wybieramy najlepszy krem BB

2024-04-10
jaki jest najlepszy balsam do ust?

Jaki jest najlepszy balsam do ust?

2024-04-10
kiedy do podologa

Kiedy warto iść do podologa?

2024-04-08
wiosenna pielegnacja skory

Wiosenna pielęgnacja dla odwodnionej skóry

2024-04-06
Autor: Joanna Stanuch

Zobacz także

dobre farby do włosów siwych